Początek roku jest przez wielu z nas traktowany jak rozpoczęcie nowego rozdziału. Nic więc dziwnego, że jest to idealny czas na zmiany – wiele osób stawia sobie np. noworoczne wyzwania, czy też postanowienia. Ile razy słyszeliśmy sformułowanie: „Nowy rok, nowy ja”? Okres noworoczny to również czas zmian w wynagrodzeniach – nie tylko wzrośnie płaca minimalna, lecz również wiele firm planuje na ten czas podwyżki wynagrodzeń dla swoich pracowników.
Podwyżka płacy minimalnej
Wszyscy pracownicy, którzy otrzymują wynagrodzenie minimalne, mogą się cieszyć z rozpoczęcia roku – styczeń 2019 oznacza dla nich bowiem podwyżkę. W tym czasie wzrośnie płaca minimalna w Polsce – wyniesie ona 2250 PLN brutto. Poniżej prezentujemy, jak zmieniała się wysokość wynagrodzenia minimalnego od 2000 do 2019 roku (stawki brutto).
Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Jak widzimy na wykresie, płaca minimalna systematycznie rośnie. W ciągu 19 lat urosła o 1550 PLN. Wzrost płacy minimalnej od 2009 roku wyniósł 974 PLN. Płaca minimalna w latach 2000 – 2009 wzrastała średnio 64 PLN rocznie. W latach 2009 – 2019 ten wzrost to już 97,4 PLN rocznie. Łatwo możemy więc zauważyć, że w przeciągu 10 ostatnich lat wzrost płacy minimalnej był bardziej dynamiczny niż w latach poprzednich.
Największy wzrost wynagrodzenia minimalnego został odnotowany pomiędzy latami 2007 a 2008. Podwyżka wyniosła wówczas 190 PLN. Jest to o tyle ciekawe zjawisko, że w 2007 roku wybuchł światowy kryzys finansowy, który trwał aż do 2010 roku. Pamiętajmy jednak, że w trakcie kryzysu Polska widniała na mapie jako „zielona wyspa” z dodatnim wskaźnikiem wzrostu gospodarczego. Może być to jeden z powodów, poprzez który w latach tych wzrost minimalnego wynagrodzenia w Polsce rósł w tempie 127 PLN rocznie – co jest bardzo dobrym wynikiem.
Od roku 2011 możemy mówić o stałym i stosunkowo dużym wzroście płacy minimalnej. W 2017 roku płaca minimalna osiągnęła pułap 2000 PLN brutto. W tym roku podwyżka wynosi aż 150 PLN – jest to jeden z największych zanotowanych wzrostów.
Patrząc na wykres, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że los nawet najmniej zarabiających Polaków wygląda coraz lepiej. Musimy jednak zatrzymać się w tym momencie i zastanowić się, jak na przestrzeni lat zmieniła się wartość pieniądza. Przyjrzyjmy się wobec tego poziomowi inflacji na przestrzeni ostatnich lat oraz wskaźnikowi cen.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych od 1950 roku
Jak widzimy na wykresie, w ciągu ostatnich 19 lat poziom inflacji nie przekroczył poziomu 5%. Co ciekawe w ostatnich latach zanotowana została nawet ujemna inflacja! Oznacza to, że ceny były niższe niż w latach ubiegłych, a PLN umocnił się na wartości. Te optymistyczne dane potwierdza Główny Urząd Statystyczny, prezentując Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych. Jeśli popatrzymy na wskaźnik cen za rok 2000 i za 2017 niższą kwotę zobaczymy w 2017 roku. Tymczasem minimalne wynagrodzenie wzrosło o 1300 PLN. Opierając się więc jedynie na tych obiektywnych danych, możemy stwierdzić, że w Polsce żyje się coraz lepiej.
Podwyżki w firmach
W nowym roku nie tylko pracownicy zarabiający płacę minimalną mogą liczyć na wzrost wynagrodzenia. Według raportu wynagrodzeń manaHR, w którym udział wzięło 701 przedsiębiorstw, aż 36 % firm planuje zmienić wynagrodzenia w styczniu 2019.
Źródło: manaHR
Styczeń to miesiąc, w którym firmy najczęściej udzielają podwyżek. Kolejnym miesiącem jest kwiecień. Na podium znalazł się również marzec, który jednak dużo traci do pierwszych dwóch miejsc. Warto zauważyć, że prawie 90% firm przyznaje podwyżki w pierwszej połowie roku.
Czemu akurat w styczniu tak wiele firm planuje proces zmiany wynagrodzeń? O komentarz poprosiliśmy eksperta z firmy manaHR – Dorotę Bodek. Według niej: Początek roku w większości firm jest czasem przyznawania podwyżek. To dobry czas na zmiany w wynagrodzeniach – po części wymusza je ustawowe podwyższenie płacy minimalnej, więc i tak w wielu firmach trzeba pochylić się nad budżetem wynagrodzeń. Styczeń to naturalny czas na podsumowanie poprzedniego roku i ocenę pracowników, często mającą wpływ na wysokość podwyżek. Również sami pracownicy często wraz z nadejściem nowego roku zastanawiają się nad swoją pozycją w firmie i ewentualnymi zmianami – rozmowa podsumowująca i informacja o podwyżce w styczniu wpasowuje się w ten timing.
Wiemy już, kiedy firmy najczęściej udzielają podwyżek – w jaki sposób jednak o tym decydują? Na początku należy ustalić jaki wzrost budżetu wynagrodzeń w następnym roku jest możliwy do zaakceptowania przez przedsiębiorstwo. Aby to osiągnąć, organizacje prowadzą dokładną analizę – najczęściej porównują oferowane przez siebie wynagrodzenia do średniej rynkowej. Opierają się wówczas na raportach płacowych przygotowanych przez profesjonalne firmy. Zdarza się również, że organizacje same sprawdzają rynek – tzn. orientują się, jakie wynagrodzenie oferuje ich konkurencja. Zebrane dane służą przedsiębiorstwu do założenia odpowiedniego budżetu na wzrost wynagrodzeń w kolejnym roku. To jednak nie koniec działania. Firmy muszą również zdecydować, jak dużą podwyżkę dostaną konkretni pracownicy. W tym celu często prowadzone są procesy oceny okresowej. Porównuje się również wynagrodzenie konkretnych pracowników ze średnią na rynku – pozwala to na odnalezienie pracowników niedopłacanych i nadpłacanych. Proces przyznawania podwyżek nie jest więc łatwy – powinien jednak zostać starannie zaplanowany i przeprowadzony. W końcu wypłata to jeden z czynników, który najbardziej motywuje pracowników do pracy.
Nowy rok – szczęśliwy okres dla pracowników
Nowy rok jest niewątpliwie dobrym okresem dla całej rzeszy pracowników – w końcu wzrost wynagrodzenia zawsze cieszy. Zmiany te dotyczą zarówno osób zarabiających najniższą krajową, jak i osób pracujących w firmach oferujących wyższe stawki. Niektórzy szczęśliwcy, pracujący w zawodach wysoce pożądanych na rynku, z podwyżki mogą się cieszyć nawet więcej niż raz w roku.