Pierwszeństwo w sprawach spadkowych ma ostatnia wola spadkodawcy, ujęta w ważnym testamencie. Dopiero w momencie, gdy go nie ma, albo został podważony, dziedziczenie może odbywać się w trybie ustawowym. Kiedy może dojść do obalenia testamentu? Wyjaśnia adwokat z Warszawy, specjalizujący się w sprawach spadkowych.
Podważenie testamentu
O podważeniu ostatniej woli zmarłego przy sprawach spadkowych można mówić, gdy kwestionowane są zapisy w testamencie lub cały dokument w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Unieważnienia testamentu można żądać również w sprawach o zachowek, na przykład wtedy, gdy z treści testamentu osoba żądająca zachowku została wydziedziczona.
Podważenie testamentu możliwe jest poprzez podniesienie zarzutu jego nieważności w sprawie sądowej. Nie ma więc możliwości, aby podważyć testament przed notariuszem.
Możliwe przyczyny podważenia testamentu
Zgodnie z prawem spadkowym testament można sporządzić w formie pisemnej lub w formie aktu notarialnego. W obu przypadkach zachowuje on swoją ważność. Skuteczny testament może także zostać sporządzony w taki sposób, że spadkodawca oświadcza swoją wolę wobec wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, a następnie oświadczenie to jest spisywane w protokole. W niektórych, ściśle określonych prawem przypadkach, istnieje możliwość sporządzenia testamentu ustnego.
Pomimo że takie testamenty są ważne, każdy z nich może zostać skutecznie podważony, choć najtrudniej tego dokonać w stosunku do testamentu notarialnego. Notariusz bowiem przy sporządzaniu ostatniej woli spadkodawcy musi zadbać o to, aby osoby składające oświadczenie woli były świadome i działały bez przymusu. Można jednak powołać się na błędną ocenę stanu poczytalności spadkodawcy, a biegły na podstawie dokumentacji medycznej i zeznań świadków wyda opinię, czy był on świadomy swoich czynów.
Łatwiej będzie unieważnić testament własnoręczny, ponieważ można wykazać, że został on sporządzony w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji i wyrażenie woli. W testamencie w postaci protokołu mogą wystąpić błędy formalne, które pozwolą go podważyć. Każda pomyłka burmistrza, wójta czy prezydenta miasta wysłuchującego oświadczenie woli spadkodawcy może wpłynąć na ważność testamentu.
